Andaloussia

Het lied Andaloussia is in 1937 geschreven door de Algerijnse acteur, zanger en componist Mohamed el Kamel, die begon als lid van de groep van Mahieddine Bachtarzi, de grondlegger van het moderne Algerijnse theater. Later richtte hij zijn eigen groep op, El Kamel. Hij heeft vele liederen geschreven.

De tekst van Andaloussia heeft de structuur van de middeleeuwse Andalusische zajal, het populaire broertje van de meer verheven muwashah. Het heeft een openingscouplet (matla) van twee rijmende regels, dat ook als refrein wordt gebruikt; de vierregelige coupletten hebben de rijmstructuur AAAX, BBBX, CCCX, waarbij X dezelfde rijmklank is als die van openingscouplet/refrein. Het Amsterdams Andalusisch orkest heeft het lied ook op zijn repertoire.

أندلسية  Een Andalusische

Het woord xamuria in het refrein is afgeleid van xamr (wijn); het zou behalve op de haarkleur ook op de huidskleur kunnen slaan. De derde regel van het eerste couplet wordt in recente versies (zoals die van de rai-zanger Cheb Khaled), gezongen als: cufet-ha tesḥer be-l-ɛein, haar blikken betoveren met het oog. Waarom begrijp ik niet, want het rijm wordt op die manier verkloot en het is een slappe variant omdat het oog al geïmpliceerd is in de blik. Misschien is de zegswijze fe-l-ḥin (‘onmiddellijk’) inmiddels een beetje ouderwets.

Tekst in het Engels

Salim Halali

Amsterdam Andalusian Orchestra en Abir el Abed

Print-vriendelijke versie en PDF-download