Ya Rayaḥ (Jij die vertrekt) is het bekendste lied van Dahmane el Harrachi, zanger van de Algerijnse chaabi. Het is door vele artiesten gecoverd of van een anderstalige tekst voorzien. Ya Rayaḥ beschrijft de ellende van de migratie en roept op om ervan af te zien of terug te keren. Meer informatie over de zanger en zijn lied elders op deze site: De stem van de Algerijnse migratie en Ya Rayah tekst en vertaling.
Op Youtube staan een aantal vertolkingen van Ya Rayaḥ.
Mijn versie gaat niet over het vertrek uit het geboorteland maar over het vertrek uit een relatie. Het lied heeft dezelfde fatalistische toon als dat van Dahmane maar de tegenovergestelde boodschap. Waar Dahmane zegt ‘doe het niet’, zeg ik ‘doe het wél’. Uiteraard heb ik mijn best gedaan om het mono-rijm op ‘ie’ te handhaven. Als hommage wissel ik af met het Arabische refrein.
Het pad van de magie
Refrein:
Verwaarloosd en verlaten is het pad van de magie,
Verlopen is de route die jij ziet of die ik zie.
Ya r-rayaḥ win msafer? Truḥ tɛeyya u twelli.
(Jij die vertrekt, waar ga je heen? Je gaat moe worden en terugkeren.)
Cḥal nedmu l-ɛabad el-ɣaflin qeblek u qebli.
(Hoeveel argelozen hebben het al betreurd, vóór jou en vóór mij.)
Ik heb er genoeg op weg gezien die gloeiden van energie,
Ze baanden zich een ander pad en namen de regie.
En anderen sleepten zich van therapie naar therapie,
Of gleden langzaam weg in een poel van apathie.
(Refrein)
Ik vraag me af, wat koop je voor een hart vol nostalgie,
Je draait alleen wat rondjes in de tuin van fantasie.
We moeten onze weg op gaan, je krijgt het onder de knie,
Voordat je verbleekt tot een kopie van een kopie.
(Refrein)
De vervagende contouren van het pad van de magie
Garanderen echt niet meer dan stof voor poëzie.
Laat dit niet ontsporen tot een pover alibi
Voor doen wat jou het beste is, en verder: c’est la vie.
(Refrein)