Magie

 

Izran over magie zijn vooral te vinden in Justinard (1926). Volgens Justinard (en andere bronnen) kon je een taleb (Korangeleerde) inhuren om magische spreuken te schrijven. Deze konden op positieve wijze worden ingezet, om genezing van een ziekte te verkrijgen of als bescherming tegen onheil van allerlei soort. Maar magie werd ook op negatieve wijze ingezet: om vijanden schade toe te brengen en zelfs te doden, om iemands verliefd te maken, om mannen impotentie en vrouwen schedekramp te bezorgen met als doel een huwelijk te verstoren. Ook sommige oude vrouwen bedreven magie maar dan met toverdrankjes.

 

51. Justinard 1926, p.56. Igzennayen.

Turai, turai turai zi lxtub.
Turai lmuḥibbet g uafer n zitun.

Ze heeft woorden tegen mij geschreven uit boeken.
Zij heeft mij de liefde geschreven op olijvenbladeren.

Justinard:
De man is verliefd geworden doordat een vrouw hem betoverd heeft. Ze heeft een taleb (Korangeleerde) woorden ‘uit boeken’ op de zilverige achterkant van een paar olijvenbladeren laten schrijven. Deze legt ze neer op een plek waar de man voorbijkomt. Ze verbrandt daarna de bladeren en laat de rook langs haar lichaam glijden. De man wordt vervolgens hopeloos verliefd op haar.
Justinard voegt nog toe dat je op dezelfde manier genezing van koorts (timssi) kon bewerken, maar dan met oleanderbladeren.

 

53. Justinard 1926, p.57. Igzennayen.

Adariɣ ad mḥiɣ g uceqciq n tamja.
A tarbat tamziant, mainxef daii tbra?

Ik schrijf, ik wis woorden op een gebroken rietfluit.
O jong meisje, waarom heb je mij beroofd van mijn verstand?

Justinard:
De woorden op de gebroken rietfluit verwijzen naar magische praktijken. [Het is me niet duidelijk of er sprake is van een verliefde man die het meisje door middel van magie voor zich wil winnen of dat hij contra-magie toepast om de betovering te verbreken.]

[Ook El Yaakoubi presenteert deze izri (nummer 12.2). De transcriptie is bij enkele woorden anders en het woord tarbat (meisje) is vervangen door taḥnjat. De vertaling is ongeveer hetzelfde, maar ze laat het woord tamja (rietfluit) onvertaald.]

 

52. Justinard 1926, p.57. Igzennayen.

Iserkis uig innan: “lmuḥibbt timgga.”
Lmuḥibbt zi Rabbi. Amcum auan tbla.

Hij heeft gelogen, die zei: “De liefde komt van magie.”
De liefde komt van de Heer. Ellendig is degene die er zijn verstand door verliest.

[Ook El Yaakoubi presenteert deze izri (nummer 12.1). De transcriptie wijkt op een aantal vlakken af en het eerste woord is duidelijk anders: itcettaḥ in plaats van iserkis. Het woord wordt wel vertaald als een vorm van het werkwoord ‘liegen’: hij liegt. De laatste zin vertaalt El Yaakoubi als “o ongelukkige die het overkomt”. Beide vertalingen suggereren dat degene die de izri zingt, magie weliswaar verwerpt, maar er wel degelijk in gelooft.]

 

245. Joseph en Joseph 1987, p.95. Ait Waryaghar of Ibuqquyen.

Keld akt-tem zeta ufir tulba munen.
Ugta atayaren isbuhelen.

Spreek geen bezweringen over me uit, Koranstudenten.
Maak me niet gek van liefde.

Joseph&Joseph:
Als een vrouw zo’n izri in het openbaar zingt, geldt dit ook als een vorm van contra-magie.

 

246. Joseph en Joseph 1987, p.95. Ait Waryaghar of Ibuqquyen.

Arala te tas siretenu er-kus si bebe.
If kus sed arrenda n-turt saneen amune.

Mijn vriendin maakte een avondjurk voor me.
Ze maakte ook een liefde van drie jaar kapot.

Joseph&Joseph:
Een achterbakse vriendin heeft een bebe, een kostbare zijden japon, gemaakt voor de zangeres, waarschijnlijk voor haar huwelijk. Maar ze heeft een stukje van die japon afgeknipt en door een fqih (islamitisch rechtsgeleerde) laten beschrijven met een spreuk die haar relatie kapot heeft gemaakt.