Het lied O Andalusin (O Andalusiërs) wordt gezongen door Amina Alaoui (1964). Het staat op twee albums: Siwan (2009) en Arco Iris (2011).
Amina Alaoui is een Marokkaanse zangeres en musicologe, geboren in Fez. Op zesjarige leeftijd begon ze in de familiesfeer klassieke Andalusische muziek te zingen; daarmee ging ze verder aan het Conservatorium van Rabat. Vervolgens studeerde ze Spaanse en Arabische taal en literatuur in Spanje. Ze deed daar ook musicologisch onderzoek en specialiseerde zich in de Gharnati (Granada) stijl. Ze zingt in een aantal verschillende talen: Arabisch, Spaans, Portugees, middeleeuws Perzisch en Haketia, een Spaans dialect met veel Arabische en Hebreeuwse woorden dat door Joden in Noord-Marokko werd gesproken. Ze speelt ook piano en daf (lijsttrommel).
Ibn Khafaja
Het lied O Andaluces is (een fragment van) een gedicht van de Andalusische dichter Ibn Khafaja (1058-1139), die vooral bekend is om zijn natuurpoëzie. Waarschijnlijk schreef hij het gedicht omstreeks 1094, toen zijn woonplaats Valencia belegerd werd door Spaanse troepen en hij de wijk nam naar Marokko, in het besef dat hij zijn geboortestreek misschien wel nooit meer terug zou zien. Hij beschrijft Andalusië als het aardse paradijs (el-jenna).
De eerste versie van het lied staat op het album Siwan, een samenwerkingsproject van de Noorse jazzpianist en componist Jon Balke en Amina Alaoui. Behalve een vertaling van de tekst bevat het begeleidende boekje ook de Arabische tekst. Echter, in de middelste twee regels zingt Amina Alaoui iets anders.
In de Arabische tekst heb ik alleen de regels getranscribeerd die ook gezongen worden. De Nederlandse vertaling heb ik gebaseerd op de vertalingen in het tekstboekje (Engels en Spaans), maar ik weet niet of deze correspondeert met de geschreven tekst of met de gezongen tekst. Bovendien zijn de vertalingen nogal aangedikt. Waar ik begreep wat er staat, ben ik dichterbij het Arabisch gebleven.
O Andalusin
يا اهل اندلس لله دركم
Ya ahl andalusin lilahi darukum
ماء و ظل وانهار واشجار
Ma’un (……) [wa enharu wa šazaru] [omgedraaid in de zang]
ما جذة الخلد الا في ديلر كم
…………………. ila fi diyarikmu
و هذه كنت لو خير ت اختار
…………………………………………
لا تخشوا ان تدخلوا سقر بعدها
La taxšaw an tadxulu saqaran beɛdha
فليس تدخل بعد الجنة النار
Falaisa tudxalu beɛd el-jenna (fi) n-naru
O Andalusiërs
O Andalusiërs, niets is mooier dan
Uw bronnen, schaduw, rivieren en bomen
Uw gelukkige land is het Eden van de uitverkoren
En kon ik kiezen, dan zou ik hier mijn leven leiden
Wees niet bang voor de hel of zijn gruwelijke kwellingen
Want wie het paradijs heeft gekend zal het vuur niet ingaan
Rozenblaadje in de wind
(Op de melodie van O Andalusin)
Rozenblaadje in de wind, sidderend, aan een zijden draadje
Hang je tussen bladeren, ritselend, met de randen en rafels
Vang je het licht in druppels, glinsterend, hier fel daar valer
Van de zon waarheen de twijgen zich richten, gaaf en gehavend
Dan wakkert de wind aan en stuiven de bloesems, uit elkaar
En dwarrelt een wolk van rood, geel en bruin, naar de aarde
Links
O Andalusin, van het album Siwan, Jon Balke en Amina Alaoui, 2009
https://www.youtube.com/watch?v=ICFW_WeAa00.
Oh Andaluces, van het album Arco Iris, Amina Alaoui 2011.
Alleen de eerste vier regels worden gezongen.
https://www.youtube.com/watch?v=SbsNzVOA6e0&list=PLPDsmHc70VCW16WOPUOzr35xUfmqDwEjB&index=2.