George Wassouf is een beroemde Syrische zanger, geboren in 1961, die meer dan dertig albums heeft uitgebracht en populair is in de hele Arabische wereld. Zijn fans noemen hem de Sultan van de Tarab. Hij emigreerde als tiener met zijn familie naar Libanon en heeft ook de Libanese nationaliteit. Zijn Grieks-orthodoxe achtergrond maakt enigszins begrijpelijk dat hij te boek staat als aanhanger van de Syrische dictator Bashar al Assad. Een concert in een partycentrum in het Gelderse dorp Druten op 7 mei 2022 (in de Bevrijdingsweek!) trok behalve de bezoekers, waarvan sommige uit Duitsland, ook dertig demonstranten. (*) De bibberige beelden van het concert staan op YouTube en demonstreren dat Wassoufs houdbaarheidsdatum inmiddels royaal verstreken is.
Voor Arabische roddelbladen is George Wassouf een dankbaar onderwerp: zijn liefdesleven (zijn tweede huwelijk en scheiding was met Qatarese rally-kampioene), zijn onaangename commentaren op collega’s (‘Je zíngt als een hoer en je bént een hoer’), zijn gezondheidsproblemen, zijn drugsreputatie. Al in 2001 kwam het gerucht in omloop dat hij gestorven was aan een overdosis van het een of ander. Tijdens een tournee in Zweden in 2008 werd hij gearresteerd omdat er 30 gram cocaïne in zijn hotelkamer lag. In 2011 belandde hij met een hersenbloeding in het ziekenhuis waarna hij enkele jaren moest herstellen. Naar eigen zeggen lijdt hij aan een intense podiumangst.
Het lied Salaf u din is uitgebracht in 2003, op een gelijknamig album. Afhankelijk van het aantal herhalingen duurt het 6 à 9 minuten. Salaf u din is een uitdrukking met als letterlijke betekenis ‘lening en schuld’. In een van de (weinige) vertalingen in het Engels wordt het vertaald als You reap what you sow (Wat je zaait zul je oogsten). Het is dan ook een woedend, bijna hysterisch afscheidslied. Ik heb het, half in het Arabisch en half in het Nederlands, karaoke gezongen bij het afscheid van een geliefde collega van de Utrechtse School voor Journalistiek.
Hieronder volgt eerst het Arabisch met een letterlijke vertaling in het Nederlands. Ik heb de Engelse vertaling als basis genomen en dingen gewijzigd als ik dacht dat ze niet klopten. Daarna volgt een bewerking onder de titel Loon naar werken, deels in het Arabisch en deels in het Nederlands, die zingbaar is op de karaoke-versie.
سَلَفْ ودِين, Salaf u din, Wat je zaait zul je oogsten (korte versie, kennelijk de clip.)
نارِي ولَهْفِةْ قَلْبِي .. لِيلِي وسَهَرِي وحُبّي
Nari u lehfi qelbi .. Leili u sahari u ḥubbi
Mijn vuur en mijn hartstocht .. Mijn nacht, mijn slapeloosheid en mijn liefde
حَتّى جْراحِي وألَمِي وأسَفِي ونَدَمِي .. سَلَفْ ودِين
Ḥetta jraḥi u alami u esafi u nedami … Salaf u din
Ook mijn wonden en pijn en smart en spijt .. Wat je zaait zul je oogsten!
أيّامِي وأحْلامِي .. أشْواقِي وغَرامِي
Ayyemi w-aḥlemi .. Acwaqi u ɣarami
Mijn dagen en mijn dromen .. Mijn verlangens en mijn passies
حَتّى سْكُوتِي كَلامِي آهاتِي آلامِي .. سَلَفْ ودِين
Ḥetta skuti kelemi ahlati alemi .. Salaf u din
Ook mijn zwijgen, mijn woorden, mijn kreunen, mijn pijn .. Wat je zaait zul je oogsten!
(Eerste couplet 2x)
بُكْرَة حـ تِدْفَعِ التّمَنْ .. لِلدّنْيا والْأيّام
Bukra ḥatidfɛi ttmen .. Li-ddunya wa-l-ayyam
Morgen betaal je de prijs .. Aan de wereld en de dagen
وتْبِعْ جِراحَكْ لِلزّمَنْ .. بِتْقُلّو عاوِزْ كَمْ
U tbiɛ jiraḥak li-zzamen .. Bitqullu ɛawiz kam
En verkoop je je wonden aan de tijd .. En vraagt hoeveel ze wil
حـ تِبْكِي دَمْعْ الْعِينْ .. سَلَفْ ودِين
Ḥatibki damɛ al-ɛin … Salaf u din
Je zult tranen laten .. Wat je zaait zul je oogsten!
(Eerste twee regels 2x; tweede regel bij de herhaling 2x)
يَلّي إنْتَ ما لَكْشِ قَلْبْ.. ما لَكْشِ قَلْبْ .. ما لَكْشِ قَلْبْ
عَلَشانْ تَعْرَفْ تِحِبْ ..ما لَكْشِ قَلْبْ
Yall’ inta ma-lakci qelb .. Ma-lakci qelb .. Ma-lakci qelb!
ɛalacen taɛraf tiḥib .. Ma-lakci qelb!
Je hebt geen hart .. Je hebt geen hart .. Je hebt geen hart!
Waarom heb je leren liefhebben? .. Je hebt geen hart!
كُنْتِ بْتِتْمَنّى حُبّي .. كُنْتِ بْتِحْلَمْ بِقُرْبِي
Kunti btitmanna ḥubbi .. Kunti btaḥlam biqurbi
Je hoopte op mijn liefde .. Je droomde dat ik er was
ولَمّا مَلَكْتِ قَلْبِيو.. لَمّا مَلَكْتِ قَلْبِي .. بِتْقُولْ دا ما كَنْشِ حُبْ
U lamma malakti qelbi .. Lamma malakti qelbi .. Bitqul da ma-kenci ḥub!
En toen je mijn hart bezat .. Toen jij mijn hart bezat .. Zei jij dat dit geen liefde was!
(Eerste regel 2x)
(Tweede couplet)
بِتْقُلّي ما لَكْشِ ذَنْبْ .. ما لَكْشِ ذَنْبْ.. ما لَكْشِ ذَنْبْ
ومِينْ قَلّكْ تِحِبْ .. ما لَكْشِ ذَنْبْ
Bitqulli ma-lakci δenb .. Ma-lakci δenb .. Ma-lakci δenb!
U min qallk tiḥib .. Ma-lakci δenb?
Je zegt: het is niet mijn schuld .. Niet mijn schuld .. Niet mijn schuld!
Wie zei je van mij te houden? .. ‘Niet mijn schuld’?
لَوْ كانِتِ الْبِدايَة .. بِجْراحِي اللّي فـ هَوايا
Law kaniti el-bidaya .. Bi-jraḥi lli f-hawaya
Als dit het begin was .. Van de verwonding van mijn liefde
شُوفْ بَقَى مِنْ فِي النّهايَة .. جَرْحُو اللّي حـ يِبْقَى الصّعْبْ
Cuf baqa min fi nnhaya .. Jarḥu lli ḥibqa aṣṣaɛb
Zie wie er achterblijft .. Zijn wond zal niet genezen
(Eerste regel 2x, laatste twee regels 2x)
(Tweede couplet)
(Eerste couplet)
In het Arabisch van het Midden-Oosten wordt de qaf uitgesproken als stembandklik (glottal stop), maar ik heb de qaf gehandhaafd in de transcriptie.
Loon naar werken (zingbaar op karaoke-versie)
Nari u lehfi qelbi .. Leili u sahari u ḥubbi
Ḥetta jraḥi u alami u esafi u nedami .. Salaf u din
Ayyemi w-aḥlemi .. Acwaqi u ɣarami
Ḥetta skuti kelemi ahlati alemi .. Salaf u din
Mijn vuur en mijn vervoering .. Mijn nachten, mijn ontroering
Ook mijn ontgoocheling, zorgen, pijn en wonden .. Loon naar werken!
Mijn dagen en mijn dromen .. Je hebt ze me ontnomen
Ook mijn lijden, mijn pijnen, mijn zwijgen, mijn woorden .. Loon naar werken!
Bukra ḥatidfɛi ttmen .. Li-ddunya wa-l-ayyam
U tbiɛ jiraḥak li-zzamen .. Bitqullu ɛawiz kam
Morgen betaal je de rekening .. Aan de wereld en de dagen
Als je je wonden slijt aan de tijd .. En vraagt hoeveel ze vragen
Terwijl je je wonden slijt aan de tijd .. En vraagt hoeveel ze vragen
Je zul tranen laten .. Loon naar werken!
Nari u lehfi qelbi .. Leili u sahari u ḥubbi
Ḥetta jraḥi u alami u esafi u nedami .. Salaf u din
Mijn dagen en mijn dromen .. Je hebt ze me ontnomen
Ook mijn lijden, mijn pijnen, mijn zwijgen, mijn woorden .. Loon naar werken!
(muzikaal intermezzo)
Ik zeg je: je hebt geen hart .. Je hebt geen hart .. Je hebt geen hart!
Waarom leerde je lief te hebben? .. Jij hebt geen hart!
Yall’ inta ma-lakci qelb .. Ma-lakci qelb .. Ma-lakci qelb!
ɛalacen taɛraf tiḥib .. Ma-lakci qelb!
Kunti btitmanna ḥubbi .. Kunti btaḥlam biqurbi
U lamma malakti qelbi .. Lamma malakti qelbi .. Bitqul da ma-kenci ḥub!
Je hoopte op mijn liefde .. Je droomde van mijn gezelschap
En toen je mijn hart bezat .. Toen jij mijn hart bezat .. Zei jij dat het geen liefde was!
Bukra ḥatidfɛi ttmen .. Li-ddunya wa-l-ayyam
U tbiɛ jiraḥak li-zzamen .. Bitqullu ɛawiz kam
Morgen betaal je de rekening .. Aan de wereld en dagen
Als je je wonden slijt aan de tijd .. En vraagt hoeveel ze vragen
U tbiɛ jiraḥak li-zzamen .. Bitqullu ɛawiz kam
Ḥatibki damɛ al-ɛin .. Salaf u din
Mijn vuur en mijn vervoering .. Mijn nachten, mijn ontroering
Ook mijn ontgoocheling, zorgen, pijn en wonden .. Loon naar werken!
Mijn dagen en mijn dromen .. Je hebt ze me ontnomen
Ook mijn lijden, mijn pijnen, mijn zwijgen, mijn woorden .. Loon naar werken!
(muzikaal intermezzo)
Bitqulli ma-lakci δenb .. Ma-lakci δenb .. Ma-lakci δenb
U min qallk tiḥib?.. Ma-lakci δenb?!
Je zegt: het is niet mijn schuld .. Niet mijn schuld .. Niet mijn schuld
Wie zei je van mij te houden? .. Hoezo? Niet jouw schuld?!
Het waren deze woorden .. Die mijn liefde hebben verwond
Je ziet wat ervan komt .. Je ziet wat ervan komt .. Een etterende wond
Law kaniti el-bidaya .. Bi-jraḥi lli f-hawaya
Cuf baqa min fi nnhaya .. Cuf baqa min fi nnhaya .. Jarḥu lli ḥibqa aṣṣaɛb
Bukra ḥatidfɛi ttmen .. Li-ddunya wa l-ayyam
U tbiɛ jiraḥak li-zzamen .. Bitqullu ɛawiz kam
Morgen betaal je de rekening .. Aan de wereld en dagen
Als je je wonden slijt aan de tijd .. En vraagt hoeveel ze vragen
En vraagt hoeveel ze vragen .. Terwijl je je wonden slijt aan de tijd
Je zult tranen laten .. Loon naar werken!
Nari u lehfi qelbi .. Leili u sahari u ḥubbi
Ḥetta jraḥi u alami u esafi u nedami … Salaf u din!
Ayyemi w-aḥlemi .. Acwaqi u ɣarami
Ḥetta skuti kelemi ahlati alemi .. Salaf u din!
(*) Dat concert in Druten zit me toch niet lekker, temeer omdat in dezelfde week in Beverwijk een concert plaatsvond van een andere Assadist: Rabih al Asmar. Volgens de eigenaar van het partycentrum in Druten was het optreden van George Wassouf georganiseerd door een Duitse organisatie die in Duitsland geen zaal kon vinden (De Gelderlander, 2-5-2022). Wassouf is een grote naam en hij werd begeleid door een fors orkest. Dat is niet alleen te bekostigen vanuit de entreegelden. Wie heeft er meebetaald? De Syrische overheid?